Karnataka Budget : ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ದಾಖಲೆಯ ಬಜೆಟ್‌ಗೆ ಅಂತಿಮ ಸಿದ್ಧತೆ: ಸಾಲದ ಶಾಕ್? ಹೆಚ್ಚು ಸಾಲ ಮಾಡಿದ ಸಿಎಂ ಯಾರು?

ಬೆಂಗಳೂರು: ಸಿಎಂ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಶುಕ್ರವಾರ ಬೆಳಗ್ಗೆ ತಮ್ಮ ದಾಖಲೆಯ 16 ನೇ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡನೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಬಾರಿಯ ಬಜೆಟ್ ಬಗ್ಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದ್ದು, ಸಿಎಂ ತಮ್ಮ ಬಜೆಟ್ ನಲ್ಲಿ ಸಾಲದ ಶಾಕ್ ಕೊಡ್ತಾರಾ? ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯೂ ಉದ್ಭವಿಸಿದೆ.2025-26ನೇ ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಅಂದಾಜು 1.25-1.50 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ಸಾಲದ ಪ್ರಸ್ತಾಪ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ ಎಂಬ ಮಾಹಿತಿ ಲಭ್ಯವಾಗಿದೆ‌. ಈ ಮೂಲಕ ರಾಜ್ಯದ ಒಟ್ಟು ಸಾಲದ ಪ್ರಮಾಣ 8 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ಸಮೀಪ ಹೋಗುತ್ತಾ? ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯೂ ಉದ್ಭವಿಸಿದೆ.

ಆರ್ಥಿಕ ಶಿಸ್ತಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ, 1995 ರ ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೇವಲ 1,309 ಕೋಟಿ ರೂ ಸಾಲ ಮಾಡಿದ್ದರು. 2025 ರ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಂದಾಜು 1.25-1.5 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ಸಾಲ ಇದೆ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತಿದೆ. 45 ವರ್ಷಗಳ ಬಜೆಟ್ ಯಾನದಲ್ಲಿ ಸಿದ್ದು ಸಾಲ ಸುಮಾರು ನೂರು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.

ದಾಖಲೆಯ ಬಜೆಟ್

ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಶುಕ್ರವಾರ ತಮ್ಮ ದಾಖಲೆಯ 16 ನೇ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡನೆಗೆ ರೆಡಿ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಅತಿಹೆಚ್ಚು ಬಜೆಟ್ ಮಂಡನೆ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಮುಡಿಗೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಿದ್ದಾರೆ. ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರಾಗಿದ್ದಾಗ 1995 – 96ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಮುಂಗಡ ಪತ್ರ ಮಂಡನೆ ಮಾಡಿದ್ದರು.

ಮೊದಲ ಬಜೆಟ್ನಲ್ಲಿ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಅವರು ಕೇವಲ 10,859 ಕೋಟಿ ಗಾತ್ರ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿದ್ದರು. ಶುಕ್ರವಾರ ಮಂಡನೆ ಮಾಡಲಿರುವ 16 ನೇ ಬಜೆಟ್ 4 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂ ದಾಟುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇದೆ. ಶುಕ್ರವಾರದ ಬಜೆಟ್ ಸಂಖ್ಯೆ, ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ದಾಖಲೆಯೋ ಸಾಲದಲ್ಲೂ ದಾಖಲೆ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಿದೆ ಎಂಬ ಕುತೂಹಲವೂ ಇದೆ.

ಕಳೆದ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ 1.05 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ಸಾಲದ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಸಿಎಂ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಮಾಡಿದ್ದರು.
ನಾಳೆಯ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಂದಾಜು 1.50 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ಸಾಲದ ಪ್ರಸ್ತಾಪ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ಇನ್ನು ತಮ್ಮ 15 ಬಜೆಟ್ಗಳಲ್ಲಿ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಮಾಡಿದ ಒಟ್ಟು ಸಾಲ 3,75,358 ಕೋಟಿಯಾಗಿತ್ತು. ಈ ಮೂಲಕ ಅತೀ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಲ ಮಾಡಿದ ದಾಖಲೆಯನ್ನೂ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಮಾಡಿದ್ದರು.

ನಾಳೆಯ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಂದಾಜು 1.25-1.50 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ಸಾಲದ ಪ್ರಸ್ತಾಪ ಇದ್ದು,ಈ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಸಾಲದ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ತಾವೇ ಬ್ರೇಕ್ ಮಾಡಲಿದ್ದಾರೆ. ಸಾಲದ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಅಸಲಿಗಿಂತ ಬಡ್ಡಿ ಮೊತ್ತವೇ ಹೆಚ್ಚು ಪಾವತಿ ಮಾಡಲಾಗ್ತಿದೆ. ಸಾಲದ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಗ್ಯಾರಂಟಿಗಳು, ಮಿತಿಮೀರಿದ ವೆಚ್ಚ ಹೆಚ್ಚಳ, ಬದ್ಧ ವೆಚ್ಚ, ಇತರೆ ಕಲ್ಯಾಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಅನುಷ್ಠಾನ ಕಾರಣ ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಕೇಳಿ ಬರುತ್ತಿವೆ.

ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಇದುವರೆಗೆ ಮಾಡಿದ ಸಾಲ ಎಷ್ಟು?

1995-96

• ಬಜೆಟ್ ಗಾತ್ರ – 10,859 ಕೋಟಿ ರೂ.
• ಸಾಲ -1,309 ಕೋಟಿ ರೂ.

1996-97

• ಬಜೆಟ್ ಗಾತ್ರ – 12,399 ಕೋಟಿ ರೂ.
• ಸಾಲ – 1,404.58 ಕೋಟಿ ರೂ.

1997-98

• ಬಜೆಟ್ ಗಾತ್ರ – 13,456.68 ಕೋಟಿ ರೂ.
• ಸಾಲ – 1,610.52 ಕೋಟಿ ರೂ

1998-99

• ಬಜೆಟ್ ಗಾತ್ರ – 15,579.74 ಕೋಟಿ ರೂ.
• ಸಾಲ – 1,847 ಕೋಟಿ ರೂ.

1999-2000

• ಬಜೆಟ್ ಗಾತ್ರ – 17,818.63 ಕೋಟಿ ರೂ‌
• ಸಾಲ – 3,173 ಕೋಟಿ ರೂ

2004-05

• ಬಜೆಟ್ ಗಾತ್ರ – 31,591.88 ಕೋಟಿ ರೂ
• ಸಾಲ – 3,910 ಕೋಟಿ ರೂ

2005-06

• ಬಜೆಟ್ ಗಾತ್ರ- 34,615.15 ಕೋಟಿ ರೂ.
• ಸಾಲ – 4,475 ಕೋಟಿ ರೂ

2013-14

• ಬಜೆಟ್ ಗಾತ್ರ – 1,21,611 ಕೋಟಿ ರೂ.
• ಸಾಲ – 18,801 ಕೋಟಿ ರೂ

2014-15

• ಬಜೆಟ್ ಗಾತ್ರ – 1,38,008 ಕೋಟಿ ರೂ.
• ಸಾಲ – 20,632 ಕೋಟಿ ರೂ

2015-16

• ಬಜೆಟ್ ಗಾತ್ರ – 1,42,534 ಕೋಟಿ ರೂ
• ಸಾಲ – 19,676 ಕೋಟಿ ರೂ

2016-17
ಬಜೆಟ್ ಗಾತ್ರ – 1,63,419 ಕೋಟಿ ರೂ
ಸಾಲ – 31,036 ಕೋಟಿ ರೂ

2017-18
ಬಜೆಟ್ ಗಾತ್ರ – 1,86,561 ಕೋಟಿ ರೂ
ಸಾಲ – 37,092 ಕೋಟಿ ರೂ

2018-19
ಬಜೆಟ್ ಗಾತ್ರ – 2,09,181 ಕೋಟಿ ರೂ
ಸಾಲ – 39,328 ಕೋಟಿ ರೂ

2023-24
ಬಜೆಟ್ ಗಾತ್ರ – 3,27,747 ಕೋಟಿ ರೂ
ಸಾಲ – 85,818 ಕೋಟಿ ರೂ

2024-25
ಬಜೆಟ್ ಗಾತ್ರ – 3,71,383 ಕೋಟಿ ರೂ‌
ಸಾಲ – 1,05,246 ಕೋಟಿ ರೂ.

ಯಾವ ಸಿಎಂ ಎಷ್ಟು ಸಾಲ ಮಾಡಿದ್ರು?

• ಎಸ್ ಎಂ ಕೃಷ್ಣ – 3,590 ಕೋಟಿ ರೂ
• ಎನ್ ಧರ್ಮಸಿಂಗ್ – 15,635 ಕೋಟಿ ರೂ
• ಎಚ್ ಡಿ ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿ – 3,545 ಕೋಟಿ ರೂ
• ಬಿ ಎಸ್ ಯಡಿಯೂರಪ್ಪ – 25,653 ಕೋಟಿ ರೂ
• ಡಿ ವಿ ಸದಾನಂದ ಗೌಡ – 9,464 ಕೋಟಿ ರೂ
• ಜಗದೀಶ್ ಶೆಟ್ಟರ್ – 13,464 ಕೋಟಿ ರೂ
• ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ – 3.75 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂ